Kalkulator odsetek ustawowych – oblicz ile dłużnik musi Ci zapłacić

Jak działa kalkulator odsetek za opóźnienie?

Nasz algorytm opiera się na przepisach Kodeksu Cywilnego oraz aktualnych stawkach referencyjnych Narodowego Banku Polskiego (NBP). Narzędzie automatycznie oblicza liczbę dni spóźnienia (od dnia następującego po terminie płatności do dnia zapłaty) i stosuje odpowiednią stopę procentową.

Ile wynoszą odsetki ustawowe w 2026 roku?

Wysokość odsetek jest zmienna i zależy od stóp procentowych NBP. W polskim prawie wyróżniamy dwa główne rodzaje odsetek za opóźnienie, z których możesz skorzystać:

1. Odsetki ustawowe za opóźnienie (Kodeks Cywilny)

Stosowane najczęściej w relacjach prywatnych (np. pożyczka u sąsiada) oraz w relacjach B2C (przedsiębiorca – konsument).

• Wzór: Stopa referencyjna NBP + 5,5 punktu procentowego.

• To standardowa stawka, którą przyjmuje nasz kalkulator dla spraw cywilnych.

2. Odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych (B2B)

Stosowane wyłącznie między przedsiębiorcami (firma – firma). Są one wyższe, aby zniechęcać do zatorów płatniczych.

• Wzór: Stopa referencyjna NBP + 10 punktów procentowych.

• Dodatkowo, w relacjach B2B wierzycielowi przysługuje zryczałtowana kwota rekompensaty za koszty odzyskiwania należności (40 EUR, 70 EUR lub 100 EUR).

Od kiedy można naliczać odsetki?

To jedno z najczęstszych pytań. Zasada jest prosta: odsetki liczymy od dnia następnego po upływie terminu płatności.

Przykład: Termin płatności faktury przypadał na 10 stycznia. Dłużnik nie zapłacił. Pierwszym dniem, za który możesz naliczyć odsetki, jest 11 stycznia.

Odsetki maksymalne – uwaga na lichwę

Prawo chroni dłużników przed nadmiernym zadłużeniem. W umowach (np. pożyczki) nie można wpisać dowolnie wysokich odsetek. Obowiązuje limit tzw. odsetek maksymalnych, który wynosi dwukrotność wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie.

Jeżeli w umowie zastrzeżono wyższe odsetki, zapis ten jest nieważny, a w jego miejsce wchodzą odsetki maksymalne.

Czy odsetki naliczają się w weekendy?

Tak. Kalendarz sądowy i finansowy jest nieubłagany. Odsetki ustawowe “rosną” każdego dnia – również w soboty, niedziele i święta wolne od pracy. Czas działa na niekorzyść dłużnika.

Masz problem z odzyskaniem pieniędzy?

Samo wyliczenie odsetek to pierwszy krok. Jeśli dłużnik nadal nie płaci, konieczne może być wysłanie przedsądowego wezwania do zapłaty (z uwzględnieniem wyliczonych tu odsetek) lub skierowanie sprawy do sądu.

FAQ – Najczęstsze pytania o odsetki

1. Czy muszę informować dłużnika o naliczaniu odsetek?

Nie masz obowiązku informowania o tym na bieżąco, ale prawo do odsetek powstaje z mocy ustawy. Jednakże, aby skutecznie je wyegzekwować, w wezwaniu do zapłaty lub w pozwie sądowym musisz wyraźnie wskazać, że domagasz się kwoty głównej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

2. Czym różnią się “odsetki kapitałowe” od “odsetek za opóźnienie”?

To dwa różne pojęcia. Odsetki kapitałowe to “wynagrodzenie” za korzystanie z cudzych pieniędzy (np. oprocentowanie lokaty lub kredytu w terminie). Odsetki za opóźnienie to sankcja (kara) za to, że pieniądze nie zostały zwrócone w terminie. Te drugie są zazwyczaj wyższe.

3. Jak obliczyć odsetki, jeśli stopa procentowa zmieniła się w trakcie trwania długu?

To skomplikowane zadanie, jeśli wykonujesz je ręcznie. Należy podzielić okres zadłużenia na podokresy zgodne ze zmianami stóp NBP i dla każdego okresu wyliczyć kwotę osobno, a następnie je zsumować. Dobre kalkulatory online (takie jak nasz) robią to automatycznie, uwzględniając historię zmian stóp procentowych.

4. Czy odsetki przedawniają się tak samo jak dług główny?

Odsetki są świadczeniem okresowym i przedawniają się z upływem 3 lat, niezależnie od tego, czy dług główny przedawnia się po 3, czy po 6 latach. Co ważne – jeśli przedawni się należność główna, przedawniają się również odsetki (zasada: to, co uboczne, dzieli los tego, co główne).

5. Co to są odsetki umowne?

Strony w umowie mogą ustalić inną wysokość odsetek niż ustawowa (np. niższą dla znajomego lub wyższą jako motywację). Nie mogą one jednak przekraczać poziomu odsetek maksymalnych za opóźnienie. Jeśli umowa milczy na temat wysokości odsetek, stosuje się stawki ustawowe.